Môn đầu là 3D Design Coordination = Phối hợp thiết kế 3D. Môn này là môn cơ bản nhất của BIM, dễ dùng mà mang lại hiệu quả cao.
3D Coordination trước hết dùng để loại bỏ các thông tin lỗi hoặc không đồng bộ trong thiết kế và thi công, đồng thời giúp cải tiến chất lượng thiết kế/thi công. Có một số việc chính là :
1.Duyệt chất lượng của từng bộ hồ sơ (bản vẽ, thông số…) và kiểm tra xem hồ sơ của các bộ môn có đồng bộ với nhau không.
2.Kiểm tra công trình tương lai so với môi trường hiện tại: ví dụ bạn có scan 3D của công trình hiện tại, kết hợp dữ liệu này với mô hình dự án có thể thấy công trình tương lai “có ổn” không?
3.Kiểm tra xung đột, va chạm giữa các bộ môn
4.Giúp cung cấp tổng quan về không gian để tổ chức xây dựng hợp lý, dự toán khối lượng cho từng nhiệm vụ thi công …
5.Giúp dự báo an toàn, tổ chức giao thông, vận hành và bảo trì.
PAS 1192-2 giới thiệu khá chi tiết về phối hợp không gian (spatial co-ordinate), theo đó thì 3D Coordination là nhiệm vụ chính của 3 ông:
1.Phụ trách kỹ thuật (Technical Coordinator hay kỹ sư) của từng bộ môn : các ông này chịu trách nhiệm tính và làm mô hình của từng bộ môn (ở Anh/Pháp, kỹ sư gần như chẳng được làm mô hình, toàn giao cho các BIM Modeler )
2.Kiến trúc sư/Kỹ sư chủ trì thiết kế
3.Phụ trách BIM (BIM Coodinator): chịu trách nhiệm làm mô hình liên bang (federated model) như định nghĩa ở BIM Level 2 ở trên.
Trước khi làm 3D Coordination thì phải có mô hình 3D để phối hợp . Việc làm mô hình như thế nào để các bên phối hợp được với nhau thường được quy định trong Bản Kế Hoạch Triển Khai BIM (BEP = BIM Execution Plan) của từng dự án và/hay theo Tiêu chuẩn BIM (BIM standard) của từng công ty.
Mình đưa 2 khái niệm BIM Execution Plan (BEP) và BIM Standard một cách úp mở ở đây để các bạn các bạn hình dung từ từ. Hai khái niệm này cực kỳ quan trọng cho việc triển khai BIM của một doanh nghiệp. Mình sẽ giới thiệu chi tiết (BIM Protocols) sau chỉ chắc các bạn nên nhớ 2 keywords này là cực kỳ quan trọng.
Ví dụ để thực hiện việc 3D Coordination thì các bên phải đồng ý với nhau một số việc như:
1.Phần mềm để làm mô hình, mô hình tổ chức
2.Dùng Môi trường trao đổi chung nào (CDE)
3.Đặt tên file mô hình, theo dõi thay đổi.
4.Bao nhiêu ngày thi upload mô hình mới lên CDE
Rồi, (1) có nhiệm vụ-mục đích, (2) có người phụ trách và (3) có mô hình chuẩn rồi nên (4) là tiến hành làm:
1.Trước hết dùng cái mô hình 3D để bổ sung duyệt bản vẽ sẽ nhanh hơn nhiều so với việc chỉ lật từng bản 2D hoặc bản giấy môt.
Nguyên tắc của BIM là “Thông tin từ một nguồn duy nhất”, tất cả các bản vẽ 2D đều phải được xuất từ mô hình 3D, mô hình 3D trên CDE là mô hình duy nhất nên bạn bảo đảm bản duyệt là bản mới nhất, nếu mặt bằng đúng thì xác suất mặt cắt cũng đúng theo cũng lớn hơn bởi vì từ một mô hình mà ra.
2.Kiểm tra xung đột (clash detection), hiện có nhiều phần mềm để tạo các mô hình liên bang từ nhiều mô hình con để kiểm tra xung đột như Autodesk Navisworks, Bentley Project Navigator, Tekla BIMSight và Solibri Model Checker hay ngay trong các CDE cũng có thể làm được một cách sơ khai.
Ví dụ cái dự án này bọn mình có đến mười mấy cái mô hình con tạo bởi các đối tác khác nhau (kiến trúc, kết cấu, scan 3D…), tất cả được chia sẽ trên CDE – Viewpoint 4Project cho công trình này.
Thô sơ nhất là làm 3D Coordination trên CDE bởi vì các anh này mới chỉ là viewer là chủ yếu. Trên CDE, mình có thể xem từng mô hình một hay có thể tạo federated model bằng cách kết hợp 2 hay nhiều mô hình vào ( xem 2 hình dưới đây, hình đầu chỉ có kết cấu, hình hai kết hợp thêm kỹ thuật MEP).
Còn bình thường thì các bạn BIM Coordinator sẽ làm trong các phần mềm chuyên dụng.
Ví dụ trong Navisworks các bạn chỉ cần Append (hình 1) nhiều mô hình con là có mô hình liên bang (hình 2) (federated model), sau đấy kiểm tra xung đột (hình 3) và báo cáo kết quả (hình 4, 5)
Các thao tác trên các bạn có thể quen trong Navisworks nhưng cái dưới đây có thể là mới, đó là xuất báo cáo ra dạng BCF = Building Collaboration Format.
Đây là công nghệ khá mới trong việc làm report cho Clash Detection. Thay vì xuất các xung đột một cách tĩnh như bản gốc của Navis, có nhiều công ty cung cấp Add-in cho Navis, solibri, … cho phép bạn lưu lại Viewport chỗ xung đột, đưa trực tiếp lên CDE hoặc cloud để gửi thẳng cho các bên. Các phần add-in này cho phép bạn theo dõi các xung đột được sửa hay chưa…
Phần này bổ sung tuyệt vời cho Clash Detection:
•iConstruct, http://www.iconstruct.com/, https://www.youtube.com/watch?v=_rtG3Rd2YUc
•BIMCollab, http://www.bimcollab.com/en/default.aspx
•BIM Track, https://bimtrack.co/
Tác giả: Long Thang (Tal)